150 Psalmen: Lijden – Nederlands Kamerkoor

25 september 2018

Psalmen gaan over vluchtende volkeren, onrechtvaardige leiders en machtsmisbruik. 150 Psalms beziet daarom de psalmen – 3000 jaar oud – als spiegel van de maatschappij.

Twaalf concerten in twee dagen, door initiator Nederlands Kamerkoor en drie andere topkoren The Tallis Scholars, The Choir of Trinity Wall Street en het Det Norske Solistkor.

Gerard Swüste: ‘De klaagpsalmen hebben bijna allemaal het schema: klacht – gebed – uitspreken van vertrouwen. Het duidelijkst vinden we dat schema in psalm 13. Mensen klagen hun nood over onrecht dat hen wordt aangedaan en over alles wat hen is over- komen. Het zijn kreten van machteloze mensen. Het is niet zo dat in de psalmen ziekte, nood, pijn wordt gezien als een straf van God. Het is iets dat mensen overkomt.’ Ondanks al het vertrouwen in de onveranderlijke veranderlijkheid van het leven en in de macht en rechtvaardigheid van de goede leiders, kent de mens veel wanhoop en lijden. Hij voelt zich verlaten (Mein Gott, warum hast Du mich verlassen? – Mendelssohn) of is bang verlaten te worden (Herr, auf Dich traue ich – Nicolai). In dit programma komen een viertal psalmtradities samen: die volgens de Kerk van Rome met polyfone zetting door Adriaen Willaert, Cipriano de Rore en Constanzo Porta; die volgens de leer van Calvijn door Philibert Jambe de Fer en Claudin de Sermisy; die volgens Luther door Felix Mendelssohn, Otto Nicolai en Albert Becker; en die volgens de Anglicaanse kerk door Hubert Parry.

Constantijn Huygens neemt een bijzondere plaats in met zijn psalmzettingen. Hij was immers calvinist maar gebruikte voor zijn psalmen het Latijn; bovendien is zijn zetting van psalm 35 niet voor koor, maar een ingetogen aria met begeleiding van het orgel, dat volgens hem – in weerwil van de traditionele calvinisten – de middelmatige en veelal valse koorzang in de kerk kon redden. Jean Berger, tot slot, is een Amerikaanse compo- nist van Joodse-Duitse herkomst die veel koorwerken, waaronder psalmen heeft geschre- ven.

Cultuur247 heeft je nodig